W chorzowskich szkołach ruszył Maraton Pisania Listów Amnesty International

Akcja, która w skali światowej ma niezbyt długą, acz bogatą historię narodziła się w Polsce, z inicjatywy rodzimej sekcji Amnesty International w 2001 roku. Tegoroczna edycja jest 17. w historii. Maraton Pisania Listów odbywa się corocznie na początku grudnia, blisko daty 10 grudnia, który jest uznawany za „Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka” od 1950 roku.

Liczba listów wysyłanych z Polski rośnie z każdą kolejną edycją. Kiedy w 2001 roku podczas 1. Maratonu napisanych zostało 2326 listów nikt nie spodziewał się, że 15 lat później liczba ta przekroczy… 270 tysięcy.

W tym roku podczas Maratonu uczestnicy akcji będą pisać listy w obronie 11 odrębnych przypadków, z historiami których można zapoznać się na stronie internetowej Maratonu: https://amnesty.org.pl/maraton

W Chorzowie do akcji, jak co roku przyłączyły się trzy placówki szkolne, w tym Gimnazjum nr 2 im. Jana Pawła II, gdzie szkolnej grupie Amnesty International przewodzi nauczycielka Zofia Cofałka, niedawna laureatka Nagrody im. Ireny Sendlerowej, czy Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących nr 1 im. Wojciecha Korfantego, gdzie nad Maratonem pieczę trzymać będzie nauczyciel historii Piotr Płonka. Maraton rozpoczął się również w Gimnazjum nr 4 im. Wojska Polskiego.

Dla Gimnazjum nr 2 to już 7. Maraton (pierwszy zorganizowano w 2010 roku). W tym roku, oprócz głównej akcji, organizatorzy po raz kolejny przewidzieli kilka wydarzeń towarzyszących. Zarówno uczniowie, jak i uczestnicy Maratonu z zewnątrz będą mieli niepowtarzalną okazję zapoznać się z wystawą „Utracone nadzieje” opowiadającą o powojennych losach Żydów Górnośląskich, przekazaną do oglądania we współpracy i dzięki uprzejmości katowickiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej. Ponadto, odbędzie się aukcja ręcznie szytych przez uczniów szkoły laleczek, które zostały wykonane w ramach akcji UNICEF Wszystkie kolory świata na rzecz dzieci w Angoli. Wydarzeniu towarzyszyła także akcja edukacyjna, przekazująca wiedzę na temat sytuacji w Afryce i krajach globalnego Południa. Środki uzyskane z akcji zostaną przekazane organizacji na zakup szczepionek. Maraton w Gimnazjum nr 2 będzie miał miejsce 7 grudnia w godzinach 14:00-20:00 i rozpocznie się uroczyście od zapalenia tradycyjnej Amnestyjnej świecy, otoczonej drutem kolczastym, która powstała z inspiracji słowami założyciela organizacji, Petera Benensona, który w 1981 roku powiedział: „Ta świeca nie płonie dla nas, a dla tych wszystkich, których nie zdołaliśmy oswobodzić z więzień, których zabito, których torturowano, których porwano, którzy zaginęli. Ta świeca płonie dla nich właśnie…”.

Zdaniem organizatorki Maratonu, Zofii Cofałki, uhonorowanej kilka tygodni temu Nagrodą im. Ireny Sendlerowej możliwość corocznego przygotowywania kolejnych edycji Maratonu w ramach działań szkoły jest radością dla nauczycieli i najlepszą lekcją człowieczeństwa dla wchodzących w dorosłość uczniów:

- Mam wielkie szczęście, że kolejne roczniki uczniów naszej szkoły są tak przepełnione empatią i potrafią pokazać, jak ważny jest dla nich drugi człowiek. Dzieciaki, które pomagały przy organizacji pierwszych Maratonów dziś są dorosłymi ludźmi, w których zasiane kiedyś ziarno dziś daje najlepsze owoce – sami są liderami projektów Amnesty, Szlachetnej Paczki, działają aktywnie w wielu organizacjach pozarządowych. Wielu z nich pomaga nam w rozpropagowaniu organizacji tegorocznego maratonu m.in. w mediach tradycyjnych i internetowych. To dla nas: szkoły i mnie samej najlepszy podarunek.

Zofia Cofałka zapytana o sensowność tworzenia kolejnych Maratonów w całej Polsce i w skali globalnej pewnie odpowiada:

- Wystarczy zajrzeć do publikowanych na stronach internetowych poszczególnych sekcji krajowych Amnesty International, w tym polskiej tzw. Dobrych Wiadomości, gdzie co jakiś czas przekazywane są informacje albo o uwolnieniu konkretnego więźnia, albo o poprawie jego funkcjonowania w więzieniu (np. zapewnieniu mu opieki medycznej, o którą prosiliśmy w listach), albo o rozwiązaniu palących problemów konkretnych społeczności.

Cofałka tłumaczy, że Maraton to nie tylko pisanie listów w obronie więźniów sumienia, jak się powszechnie utarło:

- To także kierowanie do władz poszczególnych krajów próśb i zapytań o złagodzenie wyroku, dostęp do niezbędnej opieki medycznej, możliwość widzeń z bliskimi. Ale również – co niezwykle ważne dla psychiki więźniów sumienia, osób odsiadujących niesprawiedliwe wyroki czy bezprawnie przetrzymywanych w aresztach i obozach – listy wsparcia. Aleś Bialacki (bohater Maratonu Pisania Listów w 2012 roku – przyp. red.) który został skazany na 4,5 roku białoruskiego więzienia mówił po uwolnieniu, że listy i pozdrowienia czytane w celi pomogły mu myśleć z nadzieją o przyszłości, nie poddać się zwątpieniu i rezygnacji.

Warto przypomnieć, że Maratonowi towarzyszy wymiar edukacyjny. Ten zostanie szeroko wdrożony w Zespole Szkół Technicznych i Ogólnokształcących nr 1 im. Wojciecha Korfantego.

W ZSTiO nr 1 Maraton Pisania Listów odbędzie się 7 grudnia i jest otwarty dla wszystkich chętnych. O godzinie 9:00 nastąpi powitanie uczestników, przedstawienie założeń akcji i przedstawienie sylwetek osób, w sprawie których pisane są w tym roku listy.  Wyznaczono już godziny, w których pisane będą listy: 9:40-10:25, 10:35-11:20, 11:35-12:20, 12:30-13:15 i 13:25-14:10.

Maratonowi towarzyszy kilka dodatkowych wydarzeń, w tym projekcja filmu Drużyna E, opowiadającego historię Human Rights Watch, organizacji zajmującej się ochroną praw człowieka na świecie. Jej słynne z obiektywizmu i rzetelności raporty piętnują wszelkie naruszenia praw jednostki, nie tylko w krajach rządzonych przez bezwzględnych dyktatorów, ale także w tak zwanych starych demokracjach. Tytułowy E-Team (Emergency Team) to zespół ekspertów HRW, którzy w momentach kryzysowych na miejscu najcięższych zbrodni, niejednokrotnie z narażeniem życia, badają świeże ślady, gromadzą zeznania świadków i dowody rzeczowe. Film będzie można zobaczyć o 10:30 w pokoju nauczycielskim, a po seansie odbędzie się dyskusja wokół dokumentu. Liczba miejsc ograniczona.

Do uczniów szkół podstawowych skierowano również ofertę dydaktyczną w postaci zajęć z wykorzystaniem książek Co to właściwie jest demokracja? I Oto jest dyktatura. Prelekcja potrwa godzinę i odbędzie się w szkolnej bibliotece. Maksymalna przewidziana liczba uczestników to 20 osób, obowiązują zapisy do 5 grudnia (za pośrednictwem adresów mailowych organizatorów, Piotra Płonki: [email protected] i Agnieszki Kasperczyk, [email protected])

Piotr Płonka, który organizuje Maraton w ZSTiO nr 1 wraz z nauczycielką geografii i informatyki Agnieszką Kasperczyk tłumaczy, jak ważną misję niesie coroczny Maraton Pisania Listów:

- Co roku wysyłamy apele do władz oraz listy solidarności do osób, których prawa są łamane. Im więcej listów napiszemy, tym większa szansa, że uda nam się poprawić los danego bohatera lub bohaterki. Rezultaty Maratonu są widoczne od razu. Już w jego trakcie otrzymujemy wiele dobrych wiadomości - ludzie są uwalniani z więzień, władze reagują na nasze apele, złe prawo jest zmieniane. Listy są ogromnym wsparciem dla bohaterów i ich bliskich – dają im siłę i nadzieję w walce o swoje prawa.

Amnesty International pisząc o swojej misji, mówi tak:

„Chcemy świata wolnego od dyskryminacji, gdzie podczas konfliktów zbrojnych ludzie są pod ochroną, a winni naruszeń praw człowieka są osądzeni.

W swoich działaniach kierujemy się uniwersalnością i niepodzielnością praw człowieka, bezstronnością i niezależnością, solidarnością międzynarodową i skutecznymi działaniami na rzecz konkretnych osób, których prawa zostały złamane.

Dzięki skutecznym badaniom, rzecznictwu, kampaniom, akcjom i edukacji oddajemy oprawców w ręce sprawiedliwości, zmieniamy opresyjne prawa i uwalniamy ludzi więzionych za wyrażanie swojego zdania”.

Foto: materiały promocyjne Amnesty International