Zmiany klimatu – przygotowanie do działania

W projekcie przygotowania Miejskich Planów Adaptacji do zmian klimatu (MPA) uczestniczy 44 miast. W warsztatach, które odbyły się 7 września, udział wzięli przedstawiciele lokalnych organizacji i instytucji, władz Chorzowa, a także eksperci z Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych. Przedmiotem warsztatów była dyskusja nad oceną potencjalnych konsekwencji zmian klimatu, które mogą wystąpić w przyszłości w następstwie ekstremalnych zjawisk pogodowych.

–W Chorzowie najbardziej wrażliwymi sektorami na zmiany klimatu są: gospodarka wodna, tereny zabudowy mieszkaniowej o wysokiej intensywności czyli centrum miasta i „blokowiska”, transport oraz zdrowie publiczne, a szczególnie grupy wrażliwe czyli osoby starsze, dzieci, osoby przewlekle chore – informuje dr Janina Fudała, kierująca w Instytucie Ekologii Terenów Uprzemysłowionych pracami nad przygotowaniem MPA dla Chorzowa.

– Zależy nam na tym, aby poznać opinie przedstawicieli mieszkańców na temat zagrożeń związanych z ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi oraz ich sugestie dotyczące działań zwiększających bezpieczeństwo i komfort życia w mieście.

Ekstremalne warunki pogodowe w przyszłości

Analiza trendów dla poszczególnych zjawisk klimatycznych przeprowadzona na podstawie historycznych danych meteorologicznych z 35 lat (1981-2015) pokazała, że skutki zmian klimatu mogą być dotkliwsze w porównaniu do lat 90. Mieszkańcy Chorzowa częściej będą narażeni na wystąpienie wysokich temperatur (powyżej 30°C), fal upałów, a także ulewnych deszczów, burz i silnych wiatrów. Scenariusze klimatyczne pokazują, że występujące obecnie fale upałów będą cechą klimatu polskiego w kolejnym dziesięcioleciu z tendencją do wydłużania się okresu ich występowania. Trendy wskazują na wydłużanie się okresów bezopadowych, a także okresów bezopadowych połączonych z wysoką temperaturą.

Równie dotkliwe może być występowanie krótkich, lecz intensywnych opadów, które mogą powodować lokalne zalania oraz podtopienia ulic i budynków. – Wysokie temperatury oraz okresy bezopadowe będą nasilać odczuwanie takich zjawisk jak miejska wyspa ciepła, zanieczyszczenie powietrza pyłami, a także występowanie smogu zimowego – komentuje dr Janina Fudała. – Warto również zwrócić uwagę na pozytywne tendencje zmian klimatu, jak coraz rzadsze występowanie fal zimna i dni mroźnych czy mniejsze opady śniegu i krótszy czas jego zalegania.

Przygotowani na skutki ekstremalnych zjawisk pogodowych

W trakcie warsztatów analizowano potencjalne skutki jakie mogą być następstwem wystąpienia ekstremalnych zjawisk klimatycznych w Chorzowie. Wcześniejsze lata pokazały, że największym niebezpieczeństwem dla Chorzowa są intensywne i krótkotrwałe ulewy i wichury. Mają one negatywny wpływ nie tylko na stan mienia mieszkańców, ale powodują także dotkliwe straty gospodarcze. Analiza skutków zjawisk ekstremalnych pozwoliła ocenić ryzyko dla poszczególnych komponentów miasta m.in. systemu zaopatrzenia w wodę, infrastruktury przeciwpowodziowej, zabudowy historycznej, śródmiejskiej czy współczesnych „blokowisk”.

Oceniano także ryzyko dla mieszkańców uwzględniając osoby powyżej 65 roku życia, dzieci poniżej 5 lat, osoby przewlekle chore czy osoby bezdomne. To w tych obszarach jak najszybciej powinny zostać podjęte działania przystosowawcze. Wynikiem prac na warsztatach było także wskazanie priorytetów dla Chorzowa w zakresie opracowania pakietu działań adaptacyjnych. Priorytetem bardzo wysokim i wysokim objęto komponenty i zjawiska klimatyczne, dla których ryzyko wystąpienia oceniono jako bardzo wysokie. Więcej na ten temat można przeczytać TUTAJ.

***

„Opracowanie planów adaptacji do zmian klimatu w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców” to koordynowany przez Ministerstwo Środowiska projekt przystosowania terenów miejskich do obecnych i prognozowanych zmian warunków klimatycznych. W inicjatywie biorą udział 44 polskie miasta, dzięki czemu jest to największe tego typu przedsięwzięcie w Europie. Miasta po raz pierwszy otrzymają kompleksowe dokumenty identyfikujące zagrożenia wynikające ze zmian klimatu oraz dopracowane, indywidualnie dobrane rozwiązania adaptacyjne.

Jednolita dla wszystkich miast, ale elastyczna metodyka, zapewnia spójność strukturalną wszystkich 44 miejskich planów adaptacji do zmian klimatu (MPA) i pozwala uwzględniać cechy indywidualne poszczególnych miast. Projekt realizują wiodące podmioty działające w sektorze ochrony środowiska: Instytut Ochrony Środowiska PIB, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej PIB, Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach oraz firma konsultingowo-inżynierska ARCADIS. Przedsięwzięcie jest finansowane ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

Źródło: UM Chorzów

Fot.: Freepik.com